Osteoporoza to choroba, która polega na stopniowej utracie masy kostnej. Jej rozwój przyczynia się do zwiększenia podatności na złamania, a także wywołuje szereg innych powikłań. Osteoporoza jest schorzeniem bardzo powszechnie występującym na całym świecie, zwłaszcza w społeczeństwach zachodnich. Zanikowi kości sprzyja brak aktywności fizycznej, unikanie słońca oraz niska podaż wapnia w diecie. Okazuje się, że osteoporoza może być powodowana także niedoborem potasu.
Potas a osteoporoza
Osteoporoza jest problemem najczęściej dotykającym kobiety w okresie menopauzy, ze względu na ustającą aktywność jajników. Wynika to bezpośrednio ze spadku poziomu żeńskich hormonów płciowych, czyli estrogenów. Jednym ze sposobów zapobiegania zanikowi kości jest więc zastępcza terapia hormonalna, uzupełniona odpowiednią podażą wapnia i witaminy D. Ostatnie badanie dowodzą, że w walce z osteoporozą kluczowe znaczenie ma jeszcze jeden pierwiastek – potas. Obok sodu odgrywa on bardzo istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu gospodarki wodno-elektrolitowej, a także chroni przed powstawaniem zmian osteoporotycznych. Potas występuje w organizmie w postaci jonów, które razem z jonami chloru i sodu tworzą stężenia po obu stronach płony komórkowej.
Funkcje potasu w organizmie
Potas opowiada za kontrolowanie objętości płynów, a tym samym reguluje komórkowe pH i wpływa na utrzymanie prawidłowej równowagi kwasowo-zasadowej. Pierwiastek ten ma kluczowy wpływ na funkcjonowanie układu mięśniowego i nerwowego, ponieważ jego rozmieszczenie w organizmie przyczynia się do prawidłowego przewodzenia impulsów nerwowych i pracy mięśni. Właściwy poziom potasu obniża ciśnienie tętnicze, pozytywnie wpływa na śródbłonek naczyń oraz ogranicza produkcję wolnych rodników. Makroelement ten bierze udział w reakcjach enzymatycznych oraz syntezie białek, dzięki czemu przeciwdziała powstawaniu kamieni nerkowych. Jego odpowiednia podaż redukuje też wydalanie wapnia z moczem, co z kolei bardzo korzystnie wpływa na stan kości i znacząco zmniejsza ryzyko rozwoju osteoporozy.
Niedobór potasu
U kobiet w okresie menopauzy oraz po jej zakończeniu występuje przyspieszone wydalanie z moczem kluczowych substancji mineralnych, włącznie z wapniem. Zjawisko to ma miejsce zwłaszcza w przypadku regularnego spożywania nadmiaru soli kuchennej, czego nie zaobserwowano u młodszych pacjentek oraz mężczyzn. Podawanie potasu kobietom po 60. roku życia doprowadza do znaczącego spadku utraty wapnia z kości, nawet w przypadku stosowania diety wysokosolnej. Jeżeli densytometria wykaże utratę gęstości mineralnej kości, zaleca się stosować cytrynian potasu w dawce 3,5 grama dziennie. W codziennej diecie nie może też zabraknąć żywności zawierającej potas, m.in. bananów, melonów, pomidorów czy szpinaku.